Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi, makak maymunlarının beyninin iki farklı bölümünü harekete geçirmek için yerleştirilen çiplerden gelen sinyalleri kullandı.
Beyinlerindeki bir bölüm uyarıldığında hayvanlar daha büyük kazanç umuduyla daha büyük riskler almaya teşvik edildi. Diğer bölüm uyarıldığında ise hayvanların daha küçük ama daha net bir ödülle yetindiği gözlemlendi.
Çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılar, bu araştırmanın kumar bağımlılığının “sinirsel köklerine” dair fikir verdiğini söyledi.
MAYMUNLAR KUMAR OYNAMAYA MEYİLLİ
Bilim insanları işe deneyi gerçekleştirecekleri 6 maymunun kumar oynamayı sevip sevmediğini anlamakla başladı.
Ödül için maymunları ekrandaki farklı renkli noktalara bakmaları konusunda eğittiler.
Seçili noktalar maymuna her seferinde yüzde 90 ihtimalle küçük bir ödül veriyordu; düşük risk, düşük ödül. Diğer noktalar ise 10 kat daha büyük ödüller verdi, ancak ödül verme ihtimali sadece yüzde 10’du; yüksek risk, yüksek ödül.
Maymunlar ezici bir çoğunlukla yüksek riskli ve yüksek ödüllü noktalara yöneldi. Kumar makinesindeki bir kumarbaz gibi daha çok kaybedecek olsalar bile kazanç elde etme güdüsüyle kumar oynadılar.
Daha sonra ekip, bu risk-ödül hesaplamasını beynin hangi bölgesinin kontrol ettiğini bulmaya çalıştı.
Karar vermede rol oynadığı bilinen belirli bir bölgeyi etkisiz hale getirdiklerinde maymunlar riskli seçimler yapmayı bıraktı.
Araştırmacıların belirlediği bölge, maymunun ön lobundaki “Brodmann” alanının bir parçası; burası konuşma, işitme ve hareket de dahil olmak üzere her türlü beyin aktivitesiyle ilişkili düzinelerce küçük parçaya sahip.
BROADMANN BÖLGESİ RİSK ALIMINI YÖNETİYOR
Bilim insanları daha sonra kumar eğilimini açıp kapatmak için beynin bu bölgesini hedef alıp alamayacaklarını test etti.
Brodmann bölgesinde yaptıkları gen düzenlemesi, nöronları ışığa duyarlı hale getirdi ve kırmızı ışığa tepki vermelerini sağladı.
Ekip değiştirilmiş beyin bölgesine özel bir elektrot dizisi yerleştirdi.
Bu cihaz yalnızca beynin elektriksel aktivitesini kaydetmekle kalmadı aynı zamanda nöronları aktive etmek için yüzeyine kırmızı ışıklar da tuttu.
Daha sonra maymunlar ya “tek bir muzu” toplamak için “güvenli” bir yolu ya da “bir sürü muzu” almak için “tehlikeli” bir yolu izledikleri basit bir oyun ile test edildi.
AYNI BÖLGE İKİ FARKLI KARAR MEKANİZMASINI TETİKLEYEBİLİR
“Brodmann 6” alanının alt kısmı tetiklendiğinde maymunlar riskleri artırdı ve daha büyük ödüle giden tehlikeli yolu daha sık tercih etti.
Ancak aynı bölgenin üst kısmı etkinleştirildiğinde daha temkinli davrandılar ve daha küçük getirisi olan daha güvenli yolu seçtiler.
Sonuçlar, araştırmacıları Brodmann 6’nın iki bölümünün “farklı risk-getiri hesaplamalarını ayrı ayrı kodlayabileceği” yönünde şüphelendirdi.
Başka bir deyişle, aynı beyin bölgesinin farklı kısımları riski hesaplamak için her gün birçok kez tamamen farklı şekillerde çalışıyor olabilir.
Bulgular insanlarda kumar bağımlılığının altında yatan sinirsel mekanizmayı daha iyi anlama fırsatı sağlıyor.
