Ayşe Sayın
BBC Türkçe
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, beklentilerin tersine, kabinede son derece sınırlı bir değişikliğe gitti.
İstifa edeceği uzun süredir konuşulan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın görevden “affını” istemesi sürpriz değildi. Ancak Mehmet Özhaseki’nin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koltuğunu, yaklaşık 13 ay sonra yeniden Mehmet Kurum’a devretmesinin beklenen bir durum olmadığını AKP kulislerindeki eleştirilerden anlamak mümkün.
Erdoğan’ın yerel seçimler sonrasında yaptığı, “Milletin sınıfta bıraktığını baş tacı yapacak değiliz” sözleri anımsatılarak, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yarışını farkla kaybeden Murat Kurum’un yeniden kabineye alınması, “başarısızlığın ödüllendirilmesi” olarak yorumlanıyor. Seçim sonrasında verilen “değişim” mesajlarıyla çelişki olarak görülüyor.
31 Mart yerel seçimlerinde, ilk kez ikinci parti konumuna düşen AKP’de en önemli gündem maddelerinden birisi ‘değişim’ vaadiydi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim yenilgisinin nedenlerine ilişkin kapsamlı değerlendirme ve özeleştiri yapma, buna göre hatalardan ders çıkarma sözünü verdi.
Erdoğan’ın, parti teşkilatları, genel merkez yönetimi ve kabineyi de kapsayacak kadro değişikliğinin yanısıra, parti politikalarında da değişime gitmesi bekleniyordu.
Haziran ayın başında milletvekilleri değerlendirme ve istişare toplantısının ardından bazı il başkanları görevden alındı.
Erdoğan, istifasını açıklayan Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanı Mehmet Özhaseki yerine yerel seçimde İstanbul Büyükşehir Başkan adayı olan önceki bakan Murat Kurum’u, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yerine de İstanbul Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu’nu atadı.
2018 yılından bu yana Sağlık Bakanlığı görevini üstlenen Fahrettin Koca’nın geçen hafta istifa ettiği, bakanlıktaki bütün programlarını bu nedenle iptal edip, eşyalarını toplamaya başladığı bilgisi kulislere yansımıştı.
Resmi Gazete’de yayımlanan atama kararıyla görev değişikliği resmileşmiş oldu.
Koca’nın yanısıra, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın da görevden alınacağı iddia edilmişti.
Özhaseki görevden mi alındı?
Koca dışında görevden “affını” isteyen ikinci isim kabine değişikliği kulislerinde adı geçmeyen Mehmet Özhaseki oldu.
Pazartesi gündüz saatlerinde Kızılcahamam’daki Yerel Yönetimler İstişare ve Değerlendirme Toplantısı’nda deprem konutlarıyla ilgili sunum yapan ve sosyal medya hesabından da “Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde ülkemiz, milletimiz için çalışmaya devam edeceğiz” mesajı paylaşan Özhaseki’nin akşam saatlerinde “sağlık sorunları”nı gerekçe göstererek bakanlık görevinden kendi isteğiyle ayrıldığını duyurması dikkat çekti.
AKP kulislerinde Özhaseki’nin istifası “sürpriz” olarak nitelendiriliyor.
Bazı AKP kaynakları, Özhaseki’nin gerekten de sağlık sorunu nedeniyle görevi bırakmayı düşündüğünü, ancak zamanlamasının kendi tercihi olmadığını söylüyor.
Özhaseki ile ilgili kulislerde dile getirilen bir başka iddia ise deprem illerindeki ihaleler nedeniyle baskılarla karşı karşıya kaldığı ve bu baskılara direndiği için “görevden alındığı”yönünde.
Koca’yı istifaya götüren süreç
Sağlık Bakanlığı’ndan ayrılan Fahrettin Koca ile ilgili istifa iddiaları yeni değil.
Koronavirüs pandemisi döneminde görevden alınacağı veya bırakacağı konuşulan Koca, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile birlikte 2023 seçimlerinde milletvekili adayı olmayan iki bakandan birisiydi.
İki bakanın da milletvekili olmak istemediği ve yeni kabinede de görev almayacağı iddiası kulislere yansımıştı. Ancak 28 Mayıs seçimlerinin ardından kurulan ikinci cumhurbaşkanlığı hükümet kabinesinde iki isim de yerlerini korudu.
AKP’nin ikinci parti konumuna düştüğü 31 Mart yerel seçimlerinden sonra yapılan değerlendirmelerde, seçmenin sağlık alanında şikayetleri bulunduğu ve randevu sistemine yönelik tepkiler olduğu tespit edildi.
Koca, yeni randevu sistemini kamuoyuna açıkladı, ancak AKP’nin Kızılcahamam Kampı’nda eleştirilerin odağı olmaktan kurtulamadı.
İddialara göre; Kızılcahamam Kampı’nda Antalya Milletvekili Tuğba Vural Çokal, özel hastanede hayatını kaybeden bir yakınını anlatarak, bakanlığın yeterli denetim yapmadığını öne sürdü.
Koca’nın da Çokal’a “O Sağlık Müdürü sizin talebinizle atandı. Sorumluluğu bize atamazsınız. Özel hastanelerle ilgili teftiş başlattık. Onu da siz durdurdunuz” yanıtını verdiği, Erdoğan’ın bu tartışmaya müdahale etmek zorunda kaldığı iddiaları kulislere yansıdı.
Bu tartışmaya ek olarak ve sağlıkta randevu sistemi konusunda gelen yoğun eleştiriler konusunda Erdoğan’ın kendisine destek vermemesine kırgın olduğu belirtilen Koca’nın istifa sürecini bu nedenlerle hızlandırdığı ifade ediliyor.
Kurum’un dönüşü nasıl karşılandı?
İktidar partisinde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na Murat Kurum’un atanmasına tepkiler ise farklı oldu.
Parti içinde bazı kesimler Kurum’un bakanlığı sürecinde, özelikle de 6 Şubat depremleri sonrasında başarılı bir performans sergilediğini, Özhaseki’nin yerine getirilmesinin doğru bir tercih olduğunu savunuyor.
Ancak bunun tersini düşünenler de var.
Kurum’un yeniden aynı göreve getirilmesine karşı çıkanlar, belediye başkan adaylığı sürecinde başarısız bir kampanya yürüttüğünü ve kamuoyu desteğini yitirdiğini savunuyorlar.
Parti kulislerinde, yerel seçimlerden sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Milletin sınıfta bıraktığını, baş tacı yapacak değiliz” sözleri anımsatılarak, İstanbul seçimini farkla kaybeden Kurum’un yeniden kabineye alınmasının “değişim ve özeleştiri” yaklaşımıyla çeliştiği eleştirileri yapılıyor.
İktidar partisi kulislerinde, Erdoğan’ın, “değişim”den vazgeçmediği, ancak zamana yaydığına işaret ediliyor.
Kabinedeki son değişikle ilgili “Bu revizyon değil, zorunlu bir değişiklik” yorumu yapılıyor ve kabinede daha kapsamlı bir revizyona gidileceği ifade ediyor.
Kabine ve parti kadrolarındaki değişim için ise gelecek yıl yapılacak olağan kongre süreci gösteriliyor.
